Shari Anseeuw vertelt over ministapjes en reuzensprongen in de ontwikkeling van je kind (2024)

Shari Anseeuw is kinderneuroloog en -arts in AZ Sint-JanBrugge. We stelden haar 10 prangende vragen en doen jou deantwoorden cadeau. Zo kom je alles te weten over ministapjes enreuzensprongen in de ontwikkeling van je kind

Welke domeinen onderscheid je in de ontwikkeling van een baby tussen 3 maanden en 1 jaar?

“Er zijn er eigenlijk 3: de grove motoriek, de fijnemotoriek en de communicatie. Wat het meestopvalt, is de grove motoriek: je baby begint alliggend op de rug en staat binnen een jaar rechtop zijn beentjes. Tussen 3 maanden en 1 jaarpasseren rollen, opduwen, kruipen, rechttrekkenen staan met steun de revue. Ook op vlak van fijnemotoriek verandert je baby enorm. Kijk maar naarde handjes: daarmee slaat je kindje eerst naarvoorwerpen, vervolgens grijpt hij bewust endaarna kan hij speelgoed doorgeven. Totslot is er de communicatie: van enkelhuilen evolueert je baby naar brabbelenvan korte woordjes tot het begrijpenvan sommige handelingen. Rond deleeftijd van 12 maanden kunnen demeeste kinderen ‘dada zwaaien’.”

Hebben oudere broers of zussen een invloed op de ontwikkeling van een baby?

“Het wordt in de volksmond vaak gezegd enhet is ook waar: de oudsten zijn een voorbeeldvoor de jongsten. Kinderen ontwikkelen vooraldoor na te doen wat ze zien: grote broer of zusstimuleert dus zonder het te weten de kleinstespruit. Bovendien krijgt het eerste kindjeexclusieve aandacht van de ouders en moeten deandere kinderen die aandacht verdelen. Daaromis het aandeel van broers of zussen best groot.”

Ontwikkelen jongens en meisjes zich verschillend?

“Over het algemeen niet. Er zijn wel kleineverschillen maar die verdwijnen rond de leeftijdvan 2 jaar. De grove motoriek ontwikkelt zichwat sneller bij jongens omdat ze impulsiever enbeweeglijker zijn. Jongens durven meer, zijnminder voorzichtig en zetten daarom snellerhun eerste stapjes. Meisjes zijn dan weersterker op vlak van taalontwikkeling.Ze hebben een uitgebreiderewoordenschat, duidelijke emoties enhun taalbegrip is sneller.”

Kindjes die niet kruipen, is dat een probleem?

“Nee, wat telt, is dat het kind zelf houdingsveranderingen kan maken om zo meer zelfstandigte worden. Zien dat je kind dat probeert en dat hetook lukt is wel van belang. Samengevat: een kindmoet motorisch kunnen uitvoeren wat het mentaalwil bereiken.Kruipen is een belangrijke fase in de ontwikkelingvan een kind. Kruipen op handen en knieën zalsneller tot stappen leiden en zorgt voor meerstabiliteit en sterkerebekken- en rugspieren."

Wat verandert er wanneer met de zintuigen?

“Jonge baby’s ontdekken de wereld via hunmond. Vandaar dat werkelijk alles die richtinguitgaat. In het begin zien de oogjes enkel hetverschil tussen licht en donker. Na 1 maandkunnen ze felle kleuren onderscheiden en na3 tot 4 maanden kunnen ze zich fixeren opbewegende voorwerpen, denk maar aan eenmobieltje boven het bed. Als kinderen 1 jaar zijn,zien ze even scherp als een volwassene.Bij de oortjes is dat anders: die zijn al van bij de geboorte goed ontwikkeld. Je babyis geluid gewoon van in de buik en heelsnel begint hij zelf lawaai te maken.Goed horen is belangrijk om daarna teleren praten.”

Hoe groot is de invloed van ouders en omgeving op de ontwikkeling?

“Enorm! Echt waar, die is niet te onderschatten.Je ontwikkelen doe je maar als je je veilig enbeschermd voelt. Tegelijk heeft een kind ruimtenodig om te experimenteren: als je een hele dag inhet park of de relax ligt, kan er niet veel gebeuren.Op een speelmat kan je baby rollen, je kan met debeentjes spelen... Hetzelfde zien we gebeuren met taal: een kindleert praten omdat het mensen rond zichhoort praten. Mama, papa, de anderekindjes in het gezin of de opvang…Elke vorm van interactie helpt mee. Metje baby praten, ermee spelen en benoemenwat je ziet en doet is van cruciaal belang.Kleine dingen als 'O, daar is een vliegtuig!'of 'Heb je de poes zien zitten?' hebben meerimpact dan je denkt.

Wanneer trek je aan de alarmbel en is er echt iets mis met de ontwikkeling van je baby?

“Elk kind ontwikkelt zich anders. Daar zit bestveel verschil op. Precies daarom heeft vergelijkengeen zin: dat leidt enkel tot ongerustheid.
Sommige kinderen kruipen al na 6 of 7 maanden,andere soms na 1 jaar. Kinderen die motorischheel snel zijn, hebben misschien meer moeite omte leren praten. Tijdens de consultaties bij Kinden Gezin worden alle fases van de ontwikkelingsamen met ouders opgevolgd. Als zij zich ongerustmaken, zullen ze je doorverwijzen naar jebehandelend arts."

Je moet slapen om te groeien. Klopt die volkswijsheid?

“Deels wel. Groeihormonen zijn het meestactief ’s nachts. Groei en ontwikkeling vindendaarom vooral ’s nachts plaats. Dus ja, slaap isheel belangrijk voor jonge kinderen. Ze rusten,herstellen én bekomen van alle indrukken vande dag. Een kind van 3 maanden slaapt het bestongeveer 18 uur per dag. Zijn ze 1 jaar, danvolstaat 15 uur per dag.”

Gaan extreem gehecht zijn en scheidingsangst vanzelf over?

“Tussen 3 maanden en 1 jaar leren baby’smensen echt kennen. Ze herkennen hun eigenouders en maken een onderscheid tussen wieze kennen en wie niet. Vanaf 6 maanden ‘weet’je baby meestal dat iets wat uit z’n gezichtsveldverdwenen is, daarom niet echt weg is. Begrijp jenu waarom hij 100 keer z’n speeltje op de grondlaat vallen en terug wil krijgen? (lacht)Rond 8 maanden beseft een kind dat mama ofpapa vertrekt, maar het weet nog niet wanneerze terugkomen. Dan ontstaat scheidingsangst:z’n veiligheid valt plots weg. Dat is een normalefase waar elk kind door moet. Die verdwijntmeestal rond 1,5 jaar. Even doorbijten dus,het hoort bij opgroeien.

Als je ouders één ding zou adviseren qua ontwikkeling… wat zou dat zijn?

“Daar hoef ik niet lang over na te denken. Ik raadouders van harte aan om het tempo van hunkindje te volgen. Je baby geeft zelf aan wanneer
hij ergens klaar voor is. Zet je baby bijvoorbeeldniet zelf recht op z’n beentjes. Pas als hij erklaar voor is, zal hij zich optrekken en die kracht
ontwikkelen. Ook loopstoeltjes voor kinderen dienog geen interesse tonen om te leren stappen,zijn geen goed idee. Je kind leert zo een foutetechniek aan, namelijk op de tippen lopen.Dat kan het stappen in een latere fase zelfsvertragen. Dus de gouden tip is: laat je leidendoor wat je baby aantoont dat hij zelf kan.”